Quy Trình Sản Xuất Gốm – Khác Biệt Trong Từng Công Đoạn

Gốm sứ Bát Tràng không chỉ là sản phẩm thủ công mỹ nghệ mà còn là sự kết tinh của nghệ thuật, kỹ thuật và tinh hoa văn hóa. Mỗi món đồ gốm đều trải qua một quy trình sản xuất tỉ mỉ, từ khâu tuyển chọn nguyên liệu, tạo hình, trang trí cho đến nung thành phẩm. Điều đặc biệt là ở mỗi công đoạn, người thợ gốm đều để lại dấu ấn riêng, tạo nên sự khác biệt và độc đáo cho từng sản phẩm. Hãy cùng Gốm Sứ Lạc Hồng khám phá quy trình sản xuất gốm sứ Bát Tràng và tìm hiểu những yếu tố làm nên giá trị vượt thời gian của dòng sản phẩm này.

Quy Trình Sản Xuất Gốm - Khác Biệt Trong Từng Công Đoạn

Làm gốm sứ thủ công không chỉ là một nghề, mà còn là một nghệ thuật đòi hỏi sự khéo léo, kiên nhẫn và sáng tạo. Mỗi sản phẩm gốm sứ không đơn thuần là vật dụng mà còn mang trong mình linh hồn của đất, lửa và bàn tay tài hoa của người thợ. Tại xưởng Gốm Sứ Lạc Hồng, để tạo nên một tác phẩm hoàn hảo, người thợ phải trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ, từ chọn đất, tạo hình, trang trí cho đến nung kết tinh sản phẩm.

1. Chuẩn Bị Nguyên Liệu – Nơi Khởi Nguồn Của Sự Tinh Tế

Nguyên liệu chính làm nên gốm sứ là đất sét cao lanh chất lượng cao, được chúng tôi tuyển chọn kỹ lưỡng từ những vùng đất tốt nhất. Sau khi thu gom, đất sét sẽ trải qua quá trình xử lý công phu: ngâm nước, nhào nặn, lọc bỏ tạp chất để đạt được độ mịn, dẻo hoàn hảo. Tùy theo từng dòng sản phẩm, người thợ có thể pha thêm cao lanh hoặc điều chỉnh tỉ lệ cát nhằm tạo nên đặc tính phù hợp nhất cho gốm.

2. Tạo Hình – Hơi Thở Của Đất Và Đôi Tay Nghệ Nhân

Tạo hình là công đoạn quan trọng nhất, nơi đất sét thô sơ dần mang dáng dấp của những tác phẩm nghệ thuật.

• Nặn tay: Những sản phẩm độc bản, giàu tính nghệ thuật thường được nghệ nhân nhào nặn hoàn toàn bằng tay trên bàn xoay.

• Dùng khuôn: Với những sản phẩm cần sự đồng nhất, khuôn thạch cao được sử dụng nhưng vẫn có sự can thiệp tỉ mỉ của bàn tay người thợ để giữ nét thủ công tinh tế.

• Đổ rót: Đây là phương pháp tạo hình bằng cách đổ hồ vào khuôn, giúp định hình sản phẩm một cách chính xác.

3. Trang Trí Và Tráng Men – Chạm Khắc Tâm Hồn Lên Từng Sản Phẩm

Nếu tạo hình là bước định hình vóc dáng, thì trang trí và tráng men chính là nghệ thuật thổi hồn vào gốm.

• Trang trí: Từ thời Lý - Trần, nghệ thuật trang trí gốm đã phát triển phong phú với các kỹ thuật như khắc chìm, vẽ men nâu. Đến thế kỷ XVI - XVIII, nghệ nhân sử dụng chạm đắp nổi, vẽ lam với các họa tiết tinh xảo như rồng phượng, cảnh sơn thủy, hoa sen... Ngày nay, ngoài vẽ tay truyền thống, gốm sứ còn có thêm kỹ thuật hấp hoa, in họa tiết, mang đến sự đa dạng nhưng vẫn giữ được nét đặc trưng riêng.

• Tráng men: Lớp men gốm được pha chế từ các khoáng chất tự nhiên như tro, đá vôi, giúp sản phẩm có độ bóng, bền đẹp theo thời gian. Tại xưởng Lạc Hồng, chúng tôi sử dụng nhiều kỹ thuật tráng men khác nhau: từ kìm men (tráng bên ngoài), quay men (tráng cả trong lẫn ngoài) đến đúc men (chỉ tráng bên trong), tạo nên hiệu ứng độc đáo và đặc trưng cho từng dòng sản phẩm.

4. Nung Gốm – Sự Biến Đổi Kỳ Diệu Của Đất Và Lửa

Nung là công đoạn quyết định chất lượng của gốm. Các sản phẩm được đưa vào lò nung ở nhiệt độ từ 1.200 – 1.300 độ C, giúp men chín đều, kết cấu gốm chắc chắn. Tại Gốm Sứ Lạc Hồng, chúng tôi sử dụng lò gas và lò điện hiện đại, vừa đảm bảo chất lượng đồng đều, vừa giảm thiểu tác động môi trường so với lò củi truyền thống.

Điểm Khác Biệt Giữa Quy Trình Thủ Công Và Công Nghiệp.

Gốm sứ Bát Tràng thủ công và gốm sứ công nghiệp có nhiều điểm khác biệt rõ rệt về nguyên liệu, quy trình sản xuất, kỹ thuật chế tác, cũng như giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật.

Ở gốm Bát Tràng, nguyên liệu chính thường dùng là đất sét cao lanh được chọn lọc kỹ lưỡng thì ở gốm công nghiệp, nguyên liệu thường là đất nhân tạo hoặc đất công nghiệp đã qua xử lý hóa học. 

Về quy trình tạo hình, thì ở gốm sứ Bát Tràng, dù dùng khuôn, dù nặn trên bàn xoay, hoặc sử dụng phương pháp đổ rót thì vẫn cần sự can thiệp của người thợ, người nghệ nhân. Tuy nhiên, gốm công nghiệp sẽ sử dụng máy ép khuôn và dây chuyền sản xuất tự động. Đó cũng chính là lý do mà với gốm Bát Tràng được làm thủ công thì sản phẩm được tạo ra mang tính độc nhất, không cái nào giống hoàn toàn cái nào. Người thợ làm việc tại xưởng cũng phải mất nhiều thời gian để tạo ra thành phẩm. Còn với gốm sứ công nghiệp thì sản phẩm được làm ra hàng loạt, sản phẩm được đảm bảo về sự đồng nhất hình dáng và kích thước.

Về quy trình trang trí hoa văn và tráng men cho sản phẩm cũng có sự khác biệt rõ rệt. Gốm Bát Tràng được trang trí bằng kỹ thuật vẽ tay, chạm khắc, đắp nổi. Men gốm được pha chế theo công thức truyền thống từ khoáng chất tự nhiên. Còn gốm sứ công nghiệp, công đoạn trang trí sẽ dùng công nghệ in decal, in chuyển nhiệt hoặc dập nổi công nghiệp.

Tóm lại thì, gốm sứ Bát Tràng thủ công mang đậm nét tinh hoa văn hóa truyền thống, mỗi sản phẩm là một tác phẩm nghệ thuật có hồn, thể hiện tâm huyết của nghệ nhân. Trong khi đó, gốm sứ công nghiệp được sản xuất với mục tiêu đáp ứng nhu cầu sử dụng hàng ngày với mức giá hợp lý.

Gốm Sứ Bát Tràng Tại Xưởng Gốm Sứ Lạc Hồng

Việc gìn giữ và phát triển gốm sứ thủ công không chỉ là bảo tồn một nghề truyền thống, mà còn là cách để lưu giữ tinh hoa văn hóa dân tộc. Tại Xưởng Gốm Sứ Lạc Hồng, mỗi sản phẩm đều mang trong mình dấu ấn của thời gian, của bàn tay khéo léo và tâm huyết của người thợ gốm. Sự kết hợp giữa kỹ thuật chế tác tinh xảo và chất liệu tự nhiên đã tạo nên những tác phẩm không chỉ đẹp mắt mà còn có giá trị bền vững theo năm tháng.

Nếu bạn đang tìm kiếm những sản phẩm gốm sứ chất lượng cao, mang đậm hơi thở truyền thống nhưng vẫn phù hợp với không gian hiện đại, hãy tham khảo các sản phẩm gốm sứ tại Xưởng Gốm Sứ Lạc Hồng. Chúng tôi cam kết mang đến những sản phẩm độc đáo, tinh tế, góp phần tô điểm cho ngôi nhà của bạn và lan tỏa giá trị văn hóa gốm sứ Việt Nam.

Xem thêm:

Phong Thủy Nhà Ở - Cách Bố Trí Không Gian Để Đón Tài Lộc Và May Mắn

1 Ngày Tham Quan Trung Tâm Tinh Hoa Làng Nghề Việt Tại Làng Gốm Bát Tràng